TY - JOUR ID - 54005 TI - سمیت کبدی ناشی از تغذیه تجربی با ارزن دم روباهی (Setaria italica) در گوسفند و بز JO - مجله طب دامی ایران JA - IJVM LA - fa SN - 2251-8894 AU - امیدی, آرش AU - ایزدی یزدان آبادی, فاطمه AU - اسماعیل پور, یوکابد AU - بهدانی, محمد علی AU - اصلانی, محمدرضا AD - گروه مدیریت بهداشت، دانشکده دامپزشکی دانشگاه شیراز، شیراز، ایران AD - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران AD - گروه زراعت، دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران AD - گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران Y1 - 2015 PY - 2015 VL - 9 IS - 2 SP - 79 EP - 86 KW - بز KW - ضایعات کبدی KW - ارزن دم روباهی (S. italica) KW - گوسفند DO - 10.22059/ijvm.2015.54005 N2 - زمینه مطالعه:  برخی گونه‌های علوفه ای موجب مسمومیت و حساسیت به نور با منشأ کبدی در نشخوارکنندگان می‌شوند. هدف: اثرات سمیت کبدی گیاه ارزن دم روباهی (S. italica) با تغذیه آن در گوسفند و بز مورد ارزیابی قرار گرفت. روش کار: دوازده گوسفند و بز بومی در این آزمایش استفاده شدند. حیوانات در محیط بیرون و در معرض آب و هوا و بدون محافظ نگهداری شدند و به مدت 50 روز از ارزن دم روباهی تغذیه شدند. برخی فاکتورهای بیوشیمیایی مرتبط با عملکرد کبد شامل بیلی روبین تام (TBIL)، بیلی روبین مستقیم (BC)، آسپارتات آمینوترانسفراز (AST)، آلانین آمینو ترانسفراز (ALT)، آلکالین فسفاتاز (ALP)، گاماگلوتامیل ترانسفراز (GGT)، نیتروژن اوره خون (BUN)، پروتئین تام (TP) و آلبومین در روزهای صفر، 7، 14، 21، 28، 35، 42 و 49 آزمایش اندازه گیری شد. در روز 50، حیوانات ذبح و کالبدگشایی شدند. سپس کبد و کیسه صفرا برای مطالعات پاتولوژی خارج شدند. نمونه‌های خون روز صفر (پیش از تغذیه با ارزن دم روباهی)، به عنوان گروه شاهد در نظر گرفته شد. نتایج: سه گوسفند و سه بز علائم مسمومیت شامل ادم صورت، پرخونی مخاطی، آبریزش از چشم و بینی و زردی را نشان دادند. نتایج کالبد گشایی حاکی از درجات متفاوتی از زردی سرتاسری، دژنراسیون، نکروز و تورم هپاتوسیت‌ها، تشکیل اجسام اسیدوفیل و‌هایپرپلازی ملایم در مجاری صفراوی بود.  نتیجه‌گیری‌نهایی: علائم بالینی، یافته‌های آزمایشگاهی و کالبدگشایی،  از پتانسیل گیاه ارزن دم روباهی برای القای مسمومیت کبدی و حساسیت به نور ثانویه در گوسفندان و بزها حمایت می‌کند. UR - https://ijvm.ut.ac.ir/article_54005.html L1 - https://ijvm.ut.ac.ir/article_54005_fc0971b16f7feab4492bba9e2b3a94b7.pdf ER -