ارزیابی سمیت حاد عفلکش‌های: پاراکوات، توفوردی، ترفلان، گلایفوزیت و آترازین در بچه ماهی عنزه (Luciobarbus esocinus)

نوع مقاله : بهداشت و پرورش آبزیان

نویسندگان

بخش علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

چکیده

زمینه مطالعه: توجه به آلایندگی علف‌کش‌ها در محیط‌های آبی ضروری به نظر می‌رسد و مهم‌ترین اثر آلایندگی علف‌کش‌ها مربوط به اثر آنها بر آبزیان غیر هدف می‌باشد. ماهیان بومی به عنوان یک شاخص زیستی مناسب برای بررسی آلاینده‌های اکوسیستم آبی می‌باشند. هدف: برای دستیابی به سمی که کمترین اثرات سوء زیست محیطی را دارد، سمیت حاد پنج علف کش رایج در صنعت کشاورزی ایران به عنوان آلاینده های محیط زیست در ماهی عنزه ارزیابی گردیدند. روش کار: سمیت حاد (LC50) پنج سم علف‌‌کش (شامل پاراکوات، توفوردی، ترفلان، گلایفوزیت و آترازین) با استفاده از روش استاندارد OECD اندازه گیری شد. به این منظور ماهی عنزه در مجاورت حداقل 6 غلظت افزایشی هر سم در سه تکرار قرار داده شد و تلفات روزانه ثبت گردید، سپس LC50 96 ساعته هر سم با استفاده از نرم افزار Probit مشخص گردید. نتایج: نتایج نشان داد که سمیت حاد این علف کش‌ها در ماهی عنزه به طور معنی‌داری متفاوت است (0.05‌>p).اLC50 96 ساعته پاراکوات، توفوردی، ترفلان، گلایفوزیت و آترازین در ماهی عنزه به ترتیب برابر با mg/l 54.66، 138.8، 1.09، 716.83 و 44.30 بود. گلایفوزیت کمترین سمیت را در مقایسه با سایر سموم علف‌کش دارا بود. بیشترین سمیت در بچه ماهی عنزه مربوط به ترفلان بود. میزان مرگ و میر ماهیان هم با افزایش غلظت سموم و هم با افزایش مدت مجاورت با سم افزایش یافت. الگوی مرگ و میر ایجاد شده توسط تمام این علف کش‌ها در طی 96 ساعت مشابه بود. نتیجهگیرینهایی: با توجه به کاربرد وسیع و اثر بخشی مشابه علف کش‌ها در اغلب مزارع نیشکر استان خوزستان و با توجه به تفاوت سمیت این 5 علف کش در ماهی عنزه به عنوان یک موجود غیر هدف، توصیه می‌شود گلایفوزیت که سمیت کمتری دارد، به عنوان یک جایگرین مناسب برای ترفلان، آترازین، پاراکوات و توفوردی استفاده گردد.

کلیدواژه‌ها


 
Ayoola, S.O. (2008) Toxicity of glyphosate herbicideon Nile tilapia (Oreochromis niloticus) juvenile. Afr J Agric Res. 3: 825-834.##
Abdelghani, A.A., Tchounwou, P.B., Anderson, A.C., Sujono, H., Heyer, L.R., Monkiedje, A. (1997) Toxicity evaluation of single and chemical mixtures of roundup, Garlon-3A, 2,4-D, and syndets surfactant to channel catfish (Ictalurus punctatus), bluegill sunfish (Lepomis microchirus), and crawfish (Procambarus spp.). Environ. Toxicol Water Qual. 12: 237-243.##
Aydin, R., kuprucu, K. (2005) acute toxicocity of diazinon the common carp (embryos and larvae, Pest Biochem Physiol. 82: 220-225.##
Babatunde, M.M, Oladimeji, A.A. (2014) Comparative study of Acute toxicity of Paraquat and Galex to Oreochromis niloticus. IJAST. 3: 437-444.##
Bathe, R., Ullmann, L., Sachsse, K. (1973) Determination of pesticide toxicity to fish. In: Berlin Dahlem publication. Wasser-Boden Luft, Ver (eds.). Germany, Section. 37: 241-246.##
Battaglin, W.A., Rice, C.K., Foazio, M.J., Salmon, S., Barry, R.X. (2008) The occurrence of glyphosate, atrazine, and other pesticides in vernal pools and adjacent streams in Washington, DC, Maryland, Iowa and Wyoming 2005-2006. Environ Monit Assess. 155: 281-307.##
Botelho, R.G., Santos, J.B., Fernandes, K.M., Neves, C.A. (2012) Effects of atrazine and picloram on grass carp: acute toxicity and histological assessment, Toxicol Environ Chem. 94: 121-127.##
Bortolozzi, A., Evangelista, A., De Duffard, R. Duffard, M. Antonelli (2004) Effects of 2,4 dichlorophenoxyacetic acid exposure on dopamine D2-like Receptors in rat brain, Neurotoxicol Teratol. 26: 599-605.##
Deivasigamani, S. (2015) Effect of herbicides on fish and histological evaluationof common carp (Cyprinus carpio). Int J Appl Res. 1: 437-440##
Daugherty D.D., Karei. S.F. (1995) Degradation of 2,4-di Chlorophenoxyacetic acid by Pseudomonas capacia DBo1 (pR01D1) in a Dual-substrate Chemostat. Appl Environ Microbiol. 60: 3261.##
Farah, M.A., Ateeg, B., Ali, M.N., Sabir, R., Ahmad, W. (2004) Studies on lethal concentrations and toxicity stress of some xenobiotics on aquatic organisms. Chemosphere. 55: 257-265.##
Fernandes, Thaís C. C., (2013) Characterization, Modes of action and effects of trifluralin: in Herbicides-current research and case Studies in use, Merlin pub, Online Access via InTech Open Access Books, Chapter
19: 490-515. Missouri, USA.##
Filizadeh, Y., Rajabi Islami, H. (2011) Toxicity determination of three sturgeon species exposed to Glyphosate, Iran J Fish Sci. 10: 383-392. ##  
Fryer, J.D. (1977) Weed control handbook edited by make peace. Group of Experts on the Scientific Aspects of Marine Pollution (GESAMP). 1: 118-121, 384-389.##
Gangolli, S. (1999) The dictionary of substances and their effects. Cambridge publication: Royal Socety Chemistry. UK. 7: 998p.##
Grover, R., Wolt, J.D., Cessna, A.J., Schiefer, H.B. (1997) Environmental fate of trifluralin. Rev Environ Contam Toxicol. 153: 1-64.##
Haji Sharafi, GH.H., Shokouhfar, A.R. (2009) Replace herbicide sugarcanes to reduce consumption and optimal use of pesticide in agro industrial Sugarcane Khuzestan. J Crop physiol. (in Persian). 1: 49- 57.##
Hussein, S.Y., El-Nasser, M.A., Ahmed, S.M. (1996) Comparative studies on the effects of herbicide atrazine on freshwater fish Oreochromis niloticus and Chrysichthys auratus at Assiut Egypt. Bull Environ Cont Toxicol. 57: 503-510.
Hildebrand, L.D., Sullivan, D.S., Sullivan, T.P. (1980) Effects of RoundupR herbicide on populations of Daphnia magna in a forest pond. Bull Enviorn Contam Toxicol. 25: 353-357.##
Ladipo, M.K., Doherty, V.F. (2011) Acute toxicity, behavioural changes and histopathological effect of paraquat dichloride on tissues of catfish (Clarias gariepinus). Int J Biol Sci. 3: 67-74.##
Moraes, B.S., Loro, V.L., Glusczak, L., Pretto, A. (2007) Effects of four rice herbicides on some metabolic and toxicology parameters of teleost fish (Leporinus obtusidens). Chemosphere. 68: 1597-1601.##
Mizuhashi, S., Ikegaya, Y., Matsuki, N. (2000) Cytotoxicity of tributyltin in rat hippocampal slice cultures. Neurosci Res. 38: 35-42.##
Neskovic, N., Elezonic, K., Karan, I., Poleksic, V., Budimir. V. (1993) Acute and sub acute toxicity of atrazine to Carp (Cyprinus carpio). Ecotoxicol Environ Saf. 25: 173-182.##
Nwani, C.D., Nagpure, N.S., Kumar, R., Kushwaha, B., Kumar, P., Lakra, W.S. (2010) Lethal concentration and toxicity stress of Carbosulfan, Glyphosate and Atrazine to freshwater air breathing fish Channa punctatus (Bloch) Int Aquat Res. 2: 105-111.##
Lushchak, O.V., Kubrak, O.I., Storey, J.M., Storey, K.B., Lushchak, V.I. (2009) Low toxic herbicide Roundup induces mild oxidative stress in goldfish tissues Chemosphere. 76: 932-937.##
Olaifa, F.E., Olaifa, A.K., Lewis, O.O. (2003) Toxic Stress of Lead on Clariasgariepinus (African catfish) Fingerlings. AJBR. 6: 101-104.##
Poleksic, H.V., Karan, V. (1999) Effects of Trifluralin on Carp: Biochemical and Histological Evaluation, Ecotoxicol Environ Saf. 43: 213-221.##
Roberta Cattaneo, R., Clasen, B., Menezes, C.C., Baldisserotto, B., Loro, V.L., Pretto, A., Santi, A., Avila, L.A. (2011) Toxicological responses of Cyprinus carpio exposed to a commercial formulation containing glyphosate. Bull Environ Contam Toxicol. 87: 597-602.##
Sarikaya, R., Yilmaz, M., Gul, A. (2002) The acute toxic effect of 2,4-D upon tench (Tinea tinea L., 1758). J Inst Sci Technol Gazi Uni. 15: 289-296.##
Schultz, I.R., Hayton, W.L. (1993) Toxicokinetics of trifluralin in Rainbow trout, Aquat Toxicol. 26: 287-306.##
Sarikaya, R., Yilmaz, M. (2003) Investigation of acute toxicity and the effect of 2,4-D (2,4-dichlorophenoxyacetic acid) herbicide on the behavior of the common carp (Cyprinus carpio L., 1758; Pisces, Cyprinidae). Chemosphere. 52: 195-201.##
Shakil, A.S., Grantley, D.C., Michael, J.B., Lynn, H.L.K. (2008) Mechanism of trifluralin-induced thyroid tumors in rats, Toxicol Lett. 180: 38-45.##
Vesna, P., Vesela, K. (1999) Effects of trifluralin on carp: Biochemical and histological evaluation, Ecotoxicol Environ Saf. 43: 213-221.##
Ward, G.S., Parrish, P.R. (1982) Manual of Methods in Aquatic environmental research. Part 6. Toxicity Tests. FAO Fisheries Technical Paper, No 185 FIRI/T185.##
Yao, F., Liu, H., Wang, G., Du, L., Yin, X., Fu, Y. (2013) Determination of paraquat in water samples using a sensitive fluorescent probe titration method. J Environ Sci. 25: 1245e51.##
Yeo, R.R. (1967) Dissipation of diquat and paraquat, and effects on aquatic weeds and fish. Weeds. 15: 42-46.##