1
گروه علوم پایه، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
2
گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه بو علی سینا، همدان، ایران
10.22059/ijvm.2024.371645.1005509
چکیده
زمینه مطالعه غده تیروئید به عنوان یکی از و بزرگترین غدد درون ریز در میان گونه های مهره داران شناخته می شود. هدف غده تیروئید و پاراتیروئید سنجاب ایرانی با توجه به کمبود اطلاعات آناتومیکی در این مطالعه مورد مطالعه قرار گرفت. روش کار: برای انجام کار از پنج سنجاب ایرانی نر بالغ استفاده شد. پس ازآسان کشی، غدد تیروئید و پاراتیروئید تشریح و به صورت ماکروسکوپی مورد ارزیابی قرار گرفتند. سپس، نمونه‌های بافتی تثبیت شده و بعد از طی فرآیند بافتی، برای ارزیابی میکروسکوپی با هماتوکسیلین و ائوزین و رنگ های اختصاصی رنگ آمیزی شد. نتایج غده تیروئید سنجاب ایرانی از دو لوب قهوه ای کم رنگ نابرابر و بدون تنگه تشکیل شده است. لبه خلفی غده نوک تیز بود، در حالی که لبه قدامی محدب بود. غده پاراتیروئید چپ در لبه قدامی غده تیروئید و غده پاراتیروئید راست در داخل پارانشیم غده تیروئید قرار داشت. خون رسانی به غدد توسط سرخرگ تیروئید قدامی انجام می گرفت. مواد کلوئیدی پریودیک اسید شیف (PAS) مثبت بودند و در رنگ‌آمیزی تری کروم ماسون به رنگ صورتی تا نارنجی پررنگ به نظر می‌رسیدند که نشان‌دهنده وجود گلیکوپروتئین با محتوای پروتئین بالا در کلوئیدهای با رنگ شدیدتر است. سلول های پارافولیکولی عمدتاً به صورت تجمعات سلولی بین فولیکول ها قرار داشتند. غده پاراتیروئید از سلول های ترشحی کوچک با آرایش طناب مانند تشکیل شده است. این سلول‌ها دارای سیتوپلاسم اسیدوفیلی با هسته گرد تا بیضی شکل یوکروماتین بودند و واکنش ضعیفی به رنگ‌آمیزی PAS نشان دادند. نتیجه گیری نهایی این اطلاعات در مورد غدد تیروئید و پاراتیروئید می تواند برای دامپزشکان که با بیماری های مربوط به سیستم غدد درون ریز سروکار دارند بسیار مفید باشد.
)