1
گروه بهداشت و بیماری های آبزیان دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران، تهران، ایران.
2
گروه پاتوبیولوژی دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران، تهران، ایران.
10.22059/ijvm.2024.375830.1005567
چکیده
زمینه فلزات سنگین آلاینده های تجزیه ناپذیر هستند و جیوه یکی از مهم ترین آنهاست. جیوه می تواند اثرات مضری بر روی ماهی از جمله کاهش سرعت رشد داشته باشد. یکی از موثرترین راه ها برای کاهش عوارض فلزات سنگین، استفاده از ترکیبات گیاهی یا مواد موثره آنهاست. تیمول یک مونوترپن طبیعی است که در اسانس گیاهانی مانند آویشن یافت می شود. اثرات مثبت این ماده برای بهبود شاخص های رشد در برخی از ماهی ها مانند کپور علف خوار ثابت شده است. اهداف این تحقیق به منظور بررسی اثرات محافظتی تیمول بر روی فاکتورهای رشد ماهیان کپور جوان در مواجهه با فلز جیوه انجام شد. مواد و روش ها در مطالعه حاضر 120 ماهی کپور معمولی به طور تصادفی به 4 گروه (شاهد، HgCl2، تیمول و تیمول+HgCl2) تقسیم شدند و هر گروه شامل 10 ماهی بود و 3 تکرار داشت. ابتدا وزن اولیه ماهی ها(W0) ثبت شد و سپس ماهی ها به مدت 56 روز نگهداری شدند. ماهیان گروه کنترل با غذای اصلی تغذیه و در آب بدون کلرید جیوه (II) نگهداری شدند. طی 56 روز، ماهیان گروه تیمول و تیمول+HgCl2 با غذای حاوی تیمول 100 میلی گرم بر کیلوگرم خوراک تغذیه شدند. آب مخزن ماهی های گروه تیمول+HgCl2 و HgCl2 حاوی 0.44 میلی گرم در لیتر کلرید جیوه بود. پس از 56 روز، وزن نهایی ماهی نیز اندازه گیری شد و فاکتورهای رشد (رشد مطلق، نرخ رشد مطلق، SGR، FCR و FCE) محاسبه شد. نتایج نتایج این تحقیق نشان داد تیمول اثر محافظتی خوبی بر عوامل رشد بدنبال مواجهه مزمن با جیوه دارد. تیمول در گروه تیمول + HgCl2 به طور قابل توجهی رشد مطلق، نرخ رشد مطلق و FCR را در مقایسه با گروه HgCl2 بهبود بخشید. همچنین تیمول منجر به بهبود قابل توجهی در فاکتورهای SGR و FCE شد، اگرچه تفاوت معنی‌داری با گروه جیوه وجود نداشت. نتیجه گیری بنابراین می توان نتیجه گرفت که تیمول می تواند به طور موثری عوارض ناشی از مواجهه با کلرید جیوه را در ماهی کپور معمولی کاهش دهد.
)