وقوع تک یاخته‌های انگلی در پرندگان آبزی وحشی ساکن مرداب های سواحل جنوبی دریای خزر، شمال ایران

نویسندگان

1 گروه انگل شناسی، دانشکده دامپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار، گرمسار، ایران

2 دانش آموخته دانشکده دامپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار، گرمسار، ایران

چکیده

زمینه مطالعه: تک یاخته‌های انگلی می‌توانند در انواع پرندگان سبب ایجاد اشکال خفیف تا شدید بیماریزایی گردند. هدف: مطالعه حاضر جهت بررسی شیوع تک یاخته های انگلی در پرندگان آبزی وحشی در مرداب های سواحل جنوبی دریای خزر در شمال ایران انجام گردید. روش‌کار: ‌بدین منظور نمونه گیری در فاصله زمانی زمستان 2010 تا بهار 2011، از 293 قطعه پرنده آبزی متعلق به جنس‌های مختلف شامل: تـادورنـا تـادورنـا‌(اردک اهلـی)، ایتیـا فـولیگولا(مرغابی پرزدار)،‌ ایتیا فرینا‌(‌مرغابی وحشی)، اسپاچولا کلیپیتا (مرغابی بیل زن)، انسر انسر(غازوحشی اروپایی)، سیگنوس سیگنوس‌(‌قو)، اناس استره پرا(اردک قهوه ای)، اناس پنه لوپه(مرغابی دورگه)، اناس کرکا(مرغابی جره)، و اناس پلتی رینکوس‌(‌اردک وحشی) انجام گردید و نمونه های اخذ شده به لحاظ تک یاخته‌های خونی، ریوی و روده‌ای مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج: از مجموع 293 پرنده مورد مطالعه، 184 قطعه (8/62)% آلوده به تک یاخته‌های انگلی بودند. بیشترین میزان شیوع مربوط به گـونـه‌های ژیاردیا‌ ‌(2/24)% کمترین آن متعلق به گونه های هموپروتئوس ‌(1/6)% بود. تریکوموناس گالینه، گونه های پلاسمودیوم، و گونه‌های کریپتوسپوریدیوم‌ ‌به ترتیب در 2/7%، 2/8%، و 17% پرندگان مورد بررسی یافت گردید. همچنین مطالعات آماری انجام شده نشان داد که بیشترین میزان ژیاردیوزیس در ایتیا فولیگولا‌ ‌ماده (75/43)% و در مورد تریکومونیازیس در اناس کرکا‌ ‌(5/30)% مشاهده شد. در ضمـن، سیگنـوس سیگنـوس‌ ‌مـاده بیشتـریـن میـزان آلـودگـی بـه کـریپتوسپوریدیوزیس (7/44)% را داشته و بیشترین موارد آلودگی به هموپروتئوس‌ ‌و پلاسمودیوم‌ ‌در اناس  پلتی رینکوس دیده شد. نتیجه گیری نهایی: بنابراین مهاجرت گونه‌های متنوعی از پرندگان آبزی به نواحی شمالی ایران سبب تأثیرات وسیعی در آلودگی‌های انگلی پرندگان و حتی انسان در مناطق یاد شده می‌گردد.

کلیدواژه‌ها