ارزیابی برخی شناساگرهای اکسایشی و آنزیمی در مراحل مختلف وقوع طبیعی مسمومیت مزمن با مس در گوسفند

نویسندگان

1 گروه سم‌شناسی، دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران، تهران، ایران

2 سازمان دامپزشکی ایران، کرمان، ایران

3 دانش آموخته، دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

زمینه مطالعه:  از نظر بالینی تشخیص مراحل اولیة مسمومیت مزمن مس مشکل بوده و تاکنون به‌وضوح توضیح داده نشده است. هدف: به‌منظور یافتن شناساگرهایی که در مراحل اولیة تشخیص این مسمومیت مؤثر باشند، از فرصت وقوع طبیعی مسمومیت مس در گلة گوسفند استفاده شد و از دام‌ها در فازهای مختلف مسمومیت، خون‌گیری به‌عمل آمد. روش کار: گوسفندان به چهار گروه تجربی تقسیم شدند: گروه الف، دور از منطقة آلوده (گروه کنترل)؛ گروه ب، در منطقة آلوده (دام‌های به‌ظاهر سالم و بدون علایم بالینی زردی)؛ گروه ج، دارای علایم ملایم زردی و فاز بحرانی همولیز؛ و گروه د، دارای علایم واضح زردی. بعد از خون‌گیری و تهیة سرم، نمونه‌ها از نظر آنزیم‌های کبدی و پارامترهای استرس ‌اکسایشی در مراحل مختلف مسمومیت ارزیابی شد. نتایج: در هر نمونة سرم، آنزیم‌های               CPK، GGT، AST، ALT گروه تیول تام و پروتئین تام، همچنین غلظت مس در سرم، کبد و کلیة دام‌های گروه د اندازه‌گیری شد. طبق نتایج به‌دست آمده، میزان فعالیت آنزیم‌های CPK، GGT، AST و تیول تام (شناساگر استرس اکسایشی) گوسفندان گروه ج، تفاوت معنی‌داری با گروه کنترل داشته است. در گروه د، فعالیت‌های آنزیم‌های فوق، تیول تام و پروتئین تام تفاوت معنی‌داری با کنترل و سایر گروه‌های مورد مطالعه نشان داد (05/≤p). میزان مس اندازه‌گیری شده در سرم، کبد و کلیه وقوع مسمومیت با مس در گروه‌های مورد مطالعه را تأیید کرد. نتیجه‌گیری‌نهایی: نتایج مطالعه حاضر نشان می‌دهد میزان فعالیت آنزیم‌های‌کبدی و تیول تام فقط در مرحلة نزدیک به فاز بحرانی همولیتیک شناساگری مطمئن در تشخیص مسمومیت با این عنصر محسوب می‌شود.

کلیدواژه‌ها


Bremner, I. (1998) Manifestation of Copper
excess. Am J Clin Nutr. 67: 1069-1073.
Carcia-Vaquero, M., Lopez-Alonso, M., Benedito,
J.L., Hernandez, J., Gutierrez, B., Miranda,
M. (2011) Influence of Cu supplementation
on toxic and essential trace element status
in intensive reared beef cattle. Food Chem
Toxicol. 49: 3358-3366.
Castro, M.B., Chardulo, L.A.L., Szabo, M.P.J.
(2007) Copper toxicosis in sheep fed dairy cattle
ration in Sao Paulo, Brazil. Arq Bras Med
Vet Zootec. 59: 246-249.
Gooneratne, S.R., Howell, J.M. (1980) Creatine
kinase release and muscle changes in
chronic Copper poisoning in sheep. Res Vet
Sci. 28: 351-361.
Humann-ziehank, E., Coenen, M., Ganter, M.,
Bickhardt, K. (2001) Long-term observation
of subclinical chronic Copper poisoning in
two sheep breeds. J Vet Med, Series A–Physiol
Pathol Clin Med. 48: 429-439.
Hu, M.L., Dillard, C.J. (1994) Plasma SH and
CSH measurement. Meth Enzymol. 233: 385-
387.
Isani, G., Monari, M., Andreani, G., Fabbri,
M., Carpene, E. (2003) Effect of Copper exposure
on the Antioxidant Enzymes in Bivalve
Mollusc Scapharca inaequivalvis. Vet Res
Commun. 27: 691–693.
Ishmael, J., Gopinath, C., Howell, J., Mc, C.
(1971) Experimental chronic Copper toxicity
in sheep. Histological and histochemical
changes during development of the lesions in
the liver. Res Vet Sci. 12: 358-366.
Laven, R.A., Livesey, C.T., Offer, N.W., Fountain,
D. (2004) Apparent subclinical hepatopathy
due to excess Copper intake in lactating
Holstein cattle. Vet Records. 155: 120-121.
Lewis, N.J., Fallah-Rad, A.H., Connor, M.L.
(1997) Copper toxicity in confinementhoused
ram lambs. Can Vet J. 38: 496-498.
Lopez-Alonso, M., Prieto F., Miranda, M.,
Castillo, C. (2005) Intracellular distribution of
Copper and zinc in the liver of Copper exposed
cattle from northwest Spain. Vet J. 170:
332-338.
Lopez-Alonso, M., Crespo, A., Miranda, M.,
Castillo, C., Hernandez, J., Benedito, J.L.
(2006) Assessment of some blood parameters
as potential markers of hepatic Copper accumulation
in cattle. J Vet Diagn Invest. 18: 71-
75.
Luza, S.C., Speisky, H.C. (1998) Liver Copper
storage and transport during development:
implication for cytotoxicity. Am J Clin Nutr.
63: 812-820.
Maxie, M., Grant, K., Jubb, Kennedy, P., Nigel,
P. (2007) Jubb, Kennedy, and Palmer’s pathology
of domestic animals. (5th ed.) Elsevier
Saunders. Edinburgh, Scotland.
del, M.,Chlopeka, M., Dziekan, N. (2007) Hemolytic
crisis in sheep as a result of chronic
exposure to Copper. Pol J Vet Sci. 10: 51-56.
Mozaffari, A.A., Derakhshanfar, A., Salar-
Amoli, J. (2009) Industrial Copper intoxication
of Iranian Fat-Tailed Sheep in Kerman
Province, Iran. Turk J Vet Anim Sci. 33: 113-
119.
Myers, BM., Prendergast, FG., Holman, R.,
Kuntz, S.M., Larusso, N.F. (1993) Alterations
in hepatocyte lysosomes in experimental hepatic
Copper overload in rats. Gastroenterology.
105: 1814-1823.
Ortolani, E.L., Machado, C.H., Sucupira M.C.
(2003) Assessment of some clinical and laboratory
variables for early diagnosis of cumulative
Copper poisoning in sheep. Vet Hum
Toxicol. 45: 289-293.
Ozer, J., Ranter, M., Shaw, M., Bailey, W.,
Schomarkers, S. (2008) The current state of
serum biomarkers of hepatotoxicity. J Toxicol.
245: 194-205.
Reis, S., Faixova, Z., Boldizarovva, K., Javrsky,
P. (2005) The effects of long term heavy metals
intake on lipid peroxidation of gastrointestinal
tissue in sheep. Vet Med – Czeck. 50: 407-415.
Reis, L.S., Pardo, P.E., Camargos, A.S., Oba, E.
(2010) Mineral element and heavy metals poisoning
in animals. J Med Med Sci. 1: 560-579.
Simpson, D.M., Beynon, J.R., Robertson, D.H.
(2004) Copper-assoiciated liver disease: A
study of Copper challenge in a sheep model.
Proteomics. 4: 524-536.
Spiesky, H., Navarro, P., Cherian, M.G.,
Jimenez, H. (2003) Copper-binding proteins
in human erythrocytes: Searching for potential
biomarkers of Copper over-exposure, Biometals.
16: 113-123.
Stahar, H.M. (1991) Analytical Methods in
Toxicology. (1st ed.) John Wiley & Sons, Inc.
New York, USA.
Taghipour bazargani, T., Salar Amoli, J.,
Ashrafi, Helan, J., Sasani, F., Jamali, A. (2009)
Primary chronic Copper poisoning with high
fatality in khatounabad of shahr-e-babak Kerman
province. J Anim Health Dis. 3: 67-75.