توزیع بافتی آرتمیزینین در طیور گوشتی پس از تجویز دارو به صورت تک دوز و دوزهای چندگانه

نوع مقاله : فارماکولوژی

نویسندگان

1 گروه فارماکولوژی، دانشکده دامپزشکی دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران

2 گروه فارماکولوژی، دانشکده دانپزشکی دانشگاه تهران، تهران، ایران

3 گروه پاتولوژی، دانشکده دامپزشکی دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

چکیده

زمینه مطالعه:  آرتمیزینین معمولاً برای درمان مالاریا استفاده می‌شود ولی به تازگی به عنوان یک ماده بالقوه برای کنترل کوکسیدیوز طیور بکار می‌رود. هدف: هدف از مطالعه حاضر تعیین توزیع بافتی آرتمیزینین بدنیال مصرف خوراکی تک دوز یا چندگانه دوزهای بالای آن در جوجه های گوشتی بود. روش کار: 390 جوجه گوشتی یک روز نژاد راس به دو گروه اصلی تقسیم شدند، در جوجه‌های گروه اول مقادیر mg 0، 1، 5، 25، 125، 250 ، 500 و 1000 به ازای هر کیلوگرم وزن بدن آرتمیزینین به صورت تک دوز خوراکی در روز 44 و در گروه دوم جوجه‌ها مقادیر ppm 0 ، 17، 34، 68 و یا 136 آرتمیزینین از روز 8 تا 44 تجویز گردید. برای تعیین سطح آرتمیزینین در نمونه‌های بافتی مختلف از سامانه HPLC و برای بررسی آماری داده‌ها از آزمون آنالیز واریانس یک طرفه (ANOVA) و آزمون تکمیلی، توکی (Tukey) استفاده گردید (0.05>p). نتایج: در هر دو گروه بیشترین غلظت آرتمیزینین در کبد جوجه‌های گوشتی دیده شد که به صورت وابسته به دوز بود. اما، کمترین سطح آرتمیزینین در گروه دریافت کننده دوزهای چندگانه دارو در در مغز وکبد و در گروه دریافت کننده تک دوز در طحال دیده شد. غلظت آرتمیزینین در مغز بدنبال تجویز چندگانه دوز  ppm‌68 و در تجویز تک دوز در دوز mg/kg 125 به حالت ثابت رسیده بود و هیچ تغییری هم با افزایش دوز ایجاد نشد. نتیجهگیرینهایی: می‌توان نتیجه گرفت که تجمع بافتی آرتمیزینین وابسته به زمان و دوز است. علاوه بر این، بازتوزیع، اثر اشباعی و انتخاب بافتی نیز دیده شد.

کلیدواژه‌ها


Allen, P.C., Lydon, J., Danforth, H.D. (1997) Effects of components of Artemisia annua on coccidia infections in chickens. Poult Sci. 76: 1156-163.##
Arab, H.A., Rahbari, S., Rassouli, A., Moslemi, M.H., Khosravirad, F. (2006) Determination of artemisinin in Artemisia sieberi and anticoccidial effects of the plant extract in broiler chickens. Trop Anim Health Prod. 38: 497-503.##
Arab, H.A., Mardjanmehr, S.H., Shahbazfar, A.A, Rassouli, A., Abdollahi, M., Nekouie, O. (2009) Toxicopathologic effects of artemisinin in broiler chickens following a single oral dose: An LD50 Study. Int J Poultry Sci. 8: 808-812.##
Ashton, M., Hai, T.N., Sy, N.D., Huong, D.X., Van Huong, N., Niêu, N.T. (1998) Artemisinin pharmacokinetics is time-dependent during repeated oral administration in healthy male adults. Drug Metab Dispos. 26: 25-27.##
Cheeramakara, C., Khachonsaksumet, V., Suthisai, N., Nakosiri, W., Songmuaeng, K., Saenghirun, C., Phienpicharn, D., Nontprasert, A. (2008) Distribution of C14-labelled arteether in kidneys and livers of experimental mice after intramuscular injection. Southeast Asian J Trop Med Public Health. 39: 195-199.##
Dien, T.K., de Vries, P.J., Khanh, N.X., Koopmans, R., Binh, L.N., Duc, D.D., Kager, P.A., van Boxtel, C.J. (1997) Effect of food intake on pharmacokinetics of oral artemisinin in healthy Vietnamese subjects. Antimicrob Agents Chemother. 41: 1069-1072.##
Efferth, T., Kaina, B. (2010) Toxicity of the antimalarial artemisinin and its dervatives. Crit Rev Toxicol. 40: 405-421.##
Efferth, T., Dunstan, H., Sauerbrey, A., Miyachi, H., Chitambar, C.R. (2001) The anti-malarial artesunate is also active against cancer. Int J Oncol. 18: 767-773.##
Efferth, T., Rucker, G., Falkenberg, M., Manns, D., Olbrich, A., Fabry, U., Osieka, R. (1996) Detection of apoptosis in KG-1a leukemic cells treated with investigational drugs. Arzneimittelforschung. 46: 196-200.##
Fishwick, J., McLean, W.G., Edwards, G., Ward, S.A. (1995) The toxicity of artemisinin and related compounds on neuronal and glial cells in culture. Chem Biol Interact. 96: 263-271.##
Genovese, R.F., Newman, D.B., Gordon, K.A., Brewer, T.G. (1999) Acute high dose arteether toxicity in rats. Neurotoxicology. 20: 851-859.##
Gordi, T., Lepist, E.I. (2004) Artemisinin derivatives: toxic for laboratory animals, safe for humans? Toxicol Lett. 147: 99-107.##
Kaboutari, J, Arab, HA., Ebrahimi, K, Rahbari, S. (2014) Prophylactic and therapeutic effects of a novel granulated formulation of Artemisia extract on broiler coccidiosis. Trop Anim Health Prod. 46: 43-48.##
Liersch, R., Soicke, H., Stehr, C., Tüllner, H.U. (1986) Formation of artemisinin in Artemisia annua during one vegetation period. Planta Med. 5: 387-390.##
Moore, J.C., Lai, H., Li, J.R., Ren, R.L., McDougall, J.A., Singh, N.P., Chou, C.K. (1995) Oral administration of dihydroartemisinin and ferrous sulfate retarded implanted fibrosarcoma growth in the rat. Cancer Lett. 98: 83-87.##
Rawa-Adkonis, M., Wolska, L.,Namieśnik, J. (2003) Modern techniques of extraction of organic analytes from environmental matrices. Crit Rev Anal Chem. 33: 199-248.##
Shah, V.P., Midha, K.K., Dighe, S., McGilveray, I.J., Skelly, J.P., Yacobi, A., Layloff, T., Viswanathan, C.T., Cook, C.E., McDowall, R.D. (1992) Analytical methods validation: bioavailability, bioequivalence and pharmacokinetic studies. Eur J Drug Metab Pharmacokinet. 16: 249-255.##
Shahbazfar, A.A., Mardjanmehr, S.H., Arab, H.A., Rassouli, A., Abdollahi, M. (2011) Effects of artemisinin in broiler chickens following multilpe oral intake. Trop Anim Health Prod. 43: 843-849.##
Smith, F.M., West, N.H., Jones, D.R. (1999) The Cardiovascular System. In: Sturkie’s Avian Physiology. Whittow, G.C. (ed.). (5th ed.) Academic Press, London, UK. p. 171-172.##
Woerdenbag, H.J., Lugt, C.B., Pras, N. (1990) Artemisia annua L.: a source of novel antimalarial drugs. Pharm Weekbl Sci. 12: 169-181.##
Xie, L.H., Li, Q., Zhang, J., Weina, P.J. (2009) Pharmacokinetics, tissue distribution and mass balance of radiolabeled dihydroartemisinin in male rats. Malar J. 8, 112: 1-14.##